Prognosis REnal CancEr and Detection (PRECEDE): Enhancing diagnosis and risk-stratification of renal cell carcinoma
Participanten
Dr. K.M. Smits, Dr. J.G. van Roermund, Dr. M.J. Aarts, Dr. L.J. Schouten, Dr. E. Oosterwijk, Drs. K. Lommen
Doel van het onderzoek
Jaarlijks worden er bijna 3000 nieuwe gevallen van nierkanker gediagnosticeerd in Nederland. Ongeveer de helft van de mensen met nierkanker ervaart geen symptomen, en vaak worden tumoren per toeval gediagnosticeerd tijdens beeldvorming bedoeld voor andere klachten of pas in een laat stadium, als klachten wel optreden. Nierkanker in een vergevorderd stadium, met uitzaaiingen, gaat gepaard met lage overlevingscijfers. Voor het verbeteren van de vooruitzichten bij nierkanker is het van belang om de diagnostiek van nierkanker te verbeteren en nierkanker met een ongunstig beloop eerder te herkennen. De laatste jaren worden door de toename in het gebruik van medische beeldvorming (echo, CT scan etc.), steeds vaker per toeval kleine gezwellen gediagnosticeerd in de nier. Op basis van de huidige beeldvorming is het erg moeilijk om vooraf het onderscheid te maken tussen een goedaardig en een kwaadaardig gezwel, en het huidige beleid is in de meeste gevallen een operatieve (gedeeltelijke) verwijdering van de nier. Achteraf blijkt echter slechts een deel van deze kleine gezwellen daadwerkelijk kwaadaardig te zijn.
In ons onderzoek gaan wij op zoek naar nieuwe specifieke biomarkers voor nierkanker die gemeten kunnen worden in de urine van patiënten. Het doel hiervan is om de huidige manier van diagnosticeren van nierkanker op een patiëntvriendelijke manier te verbeteren waardoor nierkanker makkelijker te herkennen is, en vooraf een beter onderscheid te maken is tussen een goed- en een kwaadaardig gezwel.
Wat is in de laatste periode gerealiseerd?
Door de financiële steun van Kankeronderzoeksfonds Limburg hebben wij ook in 2019 weer een heel aantal zaken kunnen realiseren. In 2018 hebben we, samen met een bioinformaticus, 10 nieuwe biomarkers geïdentificeerd in een publieke dataset (the Cancer Genome Atlas) die nog niet eerder waren bestudeerd in nierkanker. In 2019 hebben we de technieken geoptimaliseerd om deze DNA biomarkers te kunnen bestuderen in nierkanker. Na optimalisatie van de technieken hebben we deze markers bestudeerd in ruim 150 weefsels, waaronder nierkanker weefsel en gezond nierweefsel. Een aantal van de bestudeerde markers leverde veelbelovende resultaten op; met deze markers kunnen we weer aan de slag om deze verder te ontwikkelen. We hebben daarom in de afgelopen periode ook verschillende technieken getest om deze markers te meten, om te ontdekken welke techniek het beste bij onze toepassing past.
Voor de urine studie zijn we in 2018 gestart met de eerste experimenten uitgevoerd om DNA isolatie uit urine te optimaliseren. In totaal zijn zes verschillende manieren om DNA uit urine te halen, vergeleken en is uiteindelijk de beste manier, met de hoogste DNA opbrengst van hoge kwaliteit, gekozen voor verder gebruik binnen het project. In 2019 zijn we verder gegaan met het optimaliseren van de protocollen voor de experimenten in urine. Hiervoor hebben we verschillende opslag- en preservatieprotocollen onderzocht en vergeleken en uiteindelijk de beste manier, waarbij het DNA het meest stabiel kan worden bewaard gedurende langere tijd, gekozen voor verder gebruik binnen het project.
Naast uitgebreide experimenten in weefsel en urine, hebben we in 2019, in overleg met het gehele project team, een aanvraag geschreven voor de medisch-ethische commissie (METC), voor het verkrijgen van toestemming voor het starten van een prospectieve urine biobank binnen het Maastricht Universitair Medisch Centrum. Na het beantwoorden van een aantal vragen van de METC hebben we uiteindelijk eind 2019 toestemming gekregen van de METC voor het starten van deze biobank. Kort daarna volgde de toestemming van de Raad van Bestuur van het Maastricht Universitair Medisch Centrum.
Wat zijn de plannen voor de komende periode?
Er zijn uitgebreide plannen gemaakt voor het komende jaar. Als eerste moeten de nieuwe DNA biomarkers, die we geïdentificeerd hebben in een publieke dataset, en al bestudeerd hebben in een eerste set weefsels, verder onderzocht worden in materiaal van patiënten. In eerste instantie betreft dit een volgende weefsel serie, deze gegevens kunnen we gebruiken om een voorselectie te doen omdat we alleen de allerbeste DNA biomarkers uiteindelijk willen testen in urine. Daarnaast zullen we starten met het bestuderen van de beste DNA biomarkers in urine van patiënten. Deze urine zullen we in eerste instantie verkrijgen via leden van ons project team, maar 2020 is ook het jaar dat we zullen gaan starten met de urine biobank in het Maastricht Universitair Medisch Centrum! Voordat we kunnen starten betekent dit echter eerst dat we uitgebreid moeten nadenken en bediscussiëren over de logistiek van deze biobank. Daarom gaan we eerst om tafel met alle betrokkenen van de polikliniek Urologie, en de biobank, om een werkprotocol te schrijven voor de biobank. Als dit gereed is, en besproken met alle partijen, zal gestart worden met de Maastrichtse Urine Biobank!