Niet-invasieve lymfeklierstadiëring van de oksel bij borstkankerpatiënten met behulp van de hybride PET-MRI scan
Participanten: S. Samiei, PhD student, R. Granzier, PhD student, K. de Mooij, PhD student, dr. T. van Nijnatten, dr. M. Lobbes, dr. M. Smidt
Doel van het onderzoek
Jaarlijks wordt in Nederland bij ongeveer 15.000 vrouwen de diagnose borstkanker gesteld. De behandeling bestaat vaak uit verschillende onderdelen zoals een operatie, bestraling en systemische therapie. Door deze behandelingen en tevens door positieve invloeden van het landelijke bevolkingsonderzoek naar borstkanker is de afgelopen jaren de prognose van borstkankerpatiënten sterk verbeterd. Als gevolg hiervan is er meer aandacht voor bijwerkingen van de behandeling, bijvoorbeeld van de schildwachtklierprocedure. Deze operatie wordt uitgevoerd bij patiënten zonder klinisch aanwijzingen voor lymfeklieruitzaaiingen in de oksel. Echter, de schildwachtklierprocedure is in 80% van de patiënten negatief, hetgeen betekent dat er geen uitzaaiing in de lymfeklier(en) gevonden wordt en de operatie dus feitelijk overbodig is. De schildwachtklierprocedure kan echter wel gepaard gaan met bijwerkingen, zoals lymfoedeem, arm- en schouderpijn, veranderd gevoel aan de binnenzijde van de bovenarm en schouderstijfheid. Gezien er nu geen beeldvormende techniek bestaat die lymfeklieruitzaaiingen voor de operatie met zekerheid kan uitsluiten, kan deze schildwachtklierprocedure alleen (nog) niet veilig achterwege gelaten worden. Als we erin slagen een niet-invasieve manier, zoals een verbeterde beeldvormende techniek, te ontwikkelen om de lymfeklieruitzaaiingen in de oksel uit te sluiten, dan kan de schildwachtklierprocedure veilig achterwege gelaten worden bij patiënten zonder lymfeklieruitzaaiingen.
Wat is in de laatste periode gerealiseerd?
Momenteel focust onze onderzoeksgroep zich op de hybride PET-MRI scanner. Hierbij kan de anatomische nauwkeurigheid van het MRI-onderzoek gecombineerd worden met informatie over de stofwisseling van de lymfeklieren, zoals te bestuderen middels PET-onderzoek. Een eerdere pilotstudie van onze onderzoeksgroep met de hybride PET-MRI scan toonde aan dat lymfeklieren in de oksel met de hybride PET-MRI scan goed kunnen worden afgebeeld. Dat is dan ook de reden dat wij vorig jaar met een validatiestudie zijn gestart na akkoord van de Medische Ethische Toetsingscommissie om bij 125 klinisch lymfeklier negatieve patiënten een hybride PET-MRI scan van de okselregio te verrichten. Op deze manier kunnen de resultaten van de hybride PET-MRI scan op een grotere groep patiënten worden bevestigd, waardoor in de toekomst patiënten wellicht geen schildwachtklierprocedure hoeven te ondergaan in geval van geen verdachte lymfklieren in de oksel volgens de hybride PET-MRI scan. De afgelopen periode zijn er veel patiënten geïncludeerd en gescand voor deze studie.
Wat zijn de plannen voor de komende periode?
De komende periode zullen we doorgaan met het includeren en scannen van patiënten voor de validatiestudie, waarbij specifiek de okselregio met de hybride PET-MRI scan wordt onderzocht bij klinisch lymfeklier negatieve patiënten. Met de resultaten van deze studie hopen we een niet-invasieve manier te ontwikkelen om lymfeklieruitzaaiingen in de oksel uit te sluiten, zodat veilig de schildwachtklierprocedure achterwege kan worden gelaten bij deze patiënten.
Daarnaast zijn wij momenteel in samenwerking met de onderzoeksgroep van prof. Lambin (D-lab) aan het onderzoeken wat de toegevoegde waarde is van kwantitatieve beeldanalyse van specifieke okselregio opnames. Hiermee willen we de nauwkeurigheid van medische beelden vergroten bij het uitsluiten van lymfeklieruitzaaiingen in de oksel voorafgaand aan de operatie.
