Onderzoeksresultaten 2019

Niet-invasieve lymfeklierstadiëring van de oksel bij borstkankerpatiënten met behulp van de hybride PET-MRI scan

Participanten
K. de Mooij, PhD student; S. Samiei; PhD student; R. Granzier, PhD student; dr. T. Van Nijnatten; dr. M. Lobbes; dr. M. Smidt

Doel onderzoek

Jaarlijks wordt in Nederland bij ongeveer 15.000 vrouwen de diagnose borstkanker gesteld. De behandeling bestaat vaak uit verschillende onderdelen zoals een operatie, bestraling en systemische therapie. Door deze behandelingen en tevens door positieve invloeden van het landelijke bevolkingsonderzoek naar borstkanker is de afgelopen jaren de prognose van borstkankerpatiënten sterk verbeterd. Als gevolg hiervan is er meer aandacht voor bijwerkingen van de behandeling, bijvoorbeeld van de schildwachtklierprocedure. Deze operatie wordt uitgevoerd bij patiënten bij wie geen klinische verdenking is op uitzaaiingen in de oksel. Echter, de schildwachtklierprocedure is in 80% van de patiënten negatief, hetgeen betekent dat er geen uitzaaiing in de lymfeklier(en) gevonden wordt en de operatie dus feitelijk overbodig is. De schildwachtklierprocedure kan echter wel gepaard gaan met bijwerkingen, zoals lymfoedeem, arm- en schouderpijn, veranderd gevoel aan de binnenzijde van de bovenarm en schouderstijfheid. Momenteel is er geen beeldvormende techniek die lymfeklieruitzaaiingen in de oksel voor de operatie met zekerheid kan uitsluiten, waardoor de schildwachtklierprocedure dus (nog) niet veilig achterwege gelaten kan worden. Als we erin slagen een niet-invasieve manier, zoals een verbeterde beeldvormende techniek, te ontwikkelen om lymfeklieruitzaaiingen in de oksel uit te sluiten, dan kan de schildwachtklierprocedure veilig achterwege gelaten worden bij patiënten zonder lymfeklieruitzaaiingen.

Wat is in laatste periode gerealiseerd

Momenteel focust onze onderzoeksgroep zich op de hybride PET-MRI scanner. Hierbij kan de anatomische nauwkeurigheid van het MRI-onderzoek gecombineerd worden met informatie over de stofwisseling van de lymfeklieren, zoals te bestuderen middels PET-onderzoek. Een eerdere pilotstudie van onze onderzoeksgroep met de hybride PET-MRI scan toonde aan dat lymfeklieren in de oksel met de hybride PET-MRI scan goed kunnen worden afgebeeld. Dat is dan ook de reden dat wij twee jaar geleden met een validatiestudie zijn gestart na akkoord van de Medische Ethische Toetsingscommissie om bij 125 klinisch lymfeklier negatieve patiënten een hybride PET-MRI scan van de okselregio te verrichten. Op deze manier kunnen de resultaten van de hybride PET-MRI scan op een grotere groep patiënten worden bevestigd, waardoor in de toekomst patiënten wellicht geen schildwachtklierprocedure hoeven te ondergaan in geval van geen verdachte lymfklieren in de oksel volgens de hybride PET-MRI scan. De afgelopen periode zijn er veel patiënten geïncludeerd en gescand voor deze studie en momenteel zijn er circa 35 patiënten gescand.

Wat zijn de plannen voor de komende periode

De komende periode zullen we doorgaan met het includeren van patiënten voor de validatiestudie, waarbij specifiek de okselregio met de hybride PET-MRI scan wordt onderzocht. Daarnaast zijn wij momenteel bezig om de studie vanuit Maastricht uit te breiden naar meerdere deelnemende ziekenhuizen in zowel het binnen- als buitenland. Zodoende kunnen kunnen er eerder 125 patiënten gescand worden waardoor de resultaten sneller bekend zullen worden. Inmiddels is het opstarten van dit onderzoek in twee ziekenhuizen in Edinburgh en Rotterdam in een vergevorderd stadium en zullen deze centra naar alle waarschijnlijkheid de eerste patiënten in 2020 includeren. Dit alles om bij een positieve uitkomst van het onderzoek, de schildwachtklierprocedure te kunnen voorkomen bij klinisch lymfeklier negatieve patiënten, volgens de resultaten van de hybride PET-MRI scan.

Sluit de enquête