De rol van voeding, voedingssupplementen en vitaminestatus bij aanhoudende vermoeidheid onder dikkedarmkanker survivors in de EnCoRe prospectieve cohortstudie (00005739)
Participanten: Annaleen Koole, Matty Weijenberg, Martijn Bours, José Breedveld-Peters, Eline van Roekel, Jolanda Nelissen, IJmert Kant, Manon van Engeland, Stéphanie Breukink, Silvia Sanduleanu, Maryska Janssen-Heijnen, Jeroen Vogelaar, Michel Aquarius, Eric Keulen, Jan Stoot
Doel van het onderzoek
Het onderzoek richt zich op de longitudinale relatie tussen verschillende vitamines en de kwaliteit van leven van patiënten met dikkedarmkanker. Er wordt gekeken naar het gebruik van voedingssupplementen, de inname van vitamines via de voeding en bloedwaardes van vitamine B en D, en hoe deze tot 2 jaar na de behandeling gerelateerd zijn aan specifieke klachten zoals vermoeidheid. Het onderzoek maakt deel uit van de EnCoRe-studie, een prospectieve cohortstudie in Limburg, en maakt daarnaast ook gebruik van internationaal verzamelde gegevens van soortgelijke studies bij overlevers van dikkedarmkanker in o.a. Duitsland.
Wat is in laatste periode gerealiseerd?
In het jaar 2019 zijn er 68 nieuwe patiënten met dikkedarmkanker geïncludeerd in de EnCoRe-studie. Dit brengt het totale aantal studiedeelnemers op 593.
In het kader van het huidige project zijn het afgelopen jaar analyses gedaan naar de longitudinale relatie tussen vitamine D en verschillende aspecten van kwaliteit van leven, vanaf de diagnose tot 2 jaar na afloop van de behandeling. Het gebruik van vitamine D supplementen wordt landelijk geadviseerd voor vrouwen vanaf 50 jaar en mannen vanaf 70 jaar ten behoeve van de botgezondheid. De resultaten van ons onderzoek lieten zien dat 45% van de deelnemers vitamine D deficiënt zijn bij diagnose. Ook vonden we dat deelnemers met een hogere vitamine D status een betere kwaliteit van leven en minder vermoeidheid rapporteerden. We zagen geen relatie met vitamine D supplementgebruik of inname via de voeding. We kunnen op basis van onze resultaten niet concluderen dat alle dikkedarmkanker patiënten vitamine D supplementen moeten gebruiken, maar wel blijkt dat het van belang is dat patiënten op de hoogte zijn van de geldende richtlijnen en dat de vitamine D status van patiënten gemonitord wordt door zorgprofessionals. Het artikel behorende bij deze analyses zal begin 2020 gepubliceerd worden.
Verder is het afgelopen jaar gewerkt aan analyses naar folaat en andere B vitamines en de relatie met kwaliteit van leven. Uit eerder onderzoek blijkt dat folaat en andere B vitamines een rol spelen bij het ontstaan en verloop van darmkanker en ook gerelateerd zijn aan bijvoorbeeld cognitief functioneren en vermoeidheid. Onze analyses worden uitgevoerd binnen een internationaal samenwerkingsverband waarbij naast gegevens van de EnCoRe-studie ook gegevens gebruikt worden van 2 andere (internationale) cohorten. Er is de afgelopen periode gewerkt aan het samenvoegen van deze gegevens in een database en de komende maanden zal het bijbehorende artikel afgerond worden en ter publicatie worden aangeboden aan een wetenschappelijk tijdschrift.
Het afgelopen jaar is het eerdere artikel over de evaluatie van de voedselfrequentievragenlijst die binnen de EnCoRe-studie gebruikt wordt, gepubliceerd: https://doi.org/10.1016/j.jand.2019.09.008.
Ook zijn de volgende artikelen gepubliceerd waarbij het Kankeronderzoekfonds Limburg vermeld wordt omdat er een bijdrage is geleverd aan het tot stand komen van de follow-up metingen van deelnemers aan de EnCoRe-studie:
- Geijsen AJMR, et al. Colorectal cancers survivors’ adherence to lifestyle recommendations and cross-sectional associations with health-related quality of life. Br J Nutr. 2018 Jul;120(2):188-197. https://doi.org/10.1002/ijc.32666.
- Breedveld-Peters JJL, et al. The impact of participation restrictions on everyday life in long-term colorectal cancer survivors in the EnCoRe study: A mixed-method study. Eur J Oncol Nurs. 2020. https://doi.org/10.1016/j.ejon.2020.101724.
- Kiblawi R, et al. One-carbon metabolites, B-vitamins and associations with systemic inflammation and angiogenesis biomarkers among colorectal cancer patients: results from the ColoCare Study. Br J Nutr. 2020. https://doi.org/10.1017/S0007114520000422.
Wat zijn de plannen voor de komende periode?
De komende periode staat in het teken van afronding. Het artikel over de analyses naar folaat en andere B vitamines in relatie tot kwaliteit van leven zal worden afgerond en ingediend bij een wetenschappelijk tijdschrift. Verder zal, gezien de naderende einddatum van het project, het overkoepelende proefschrift worden geschreven en worden ingeleverd.
Quote van de onderzoeker: Vitamine D lijkt gunstig te zijn voor een betere kwaliteit van leven bij patiënten met dikkedarmkanker. In een volgende stap zijn interventiestudies nodig om de specifieke gunstige effecten van vitamine D suppletie na dikkedarmkanker verder te onderzoeken.